Жігітпен бірінші кездесу – әрдайым аздап толқытатын сәт. Өзіңді жақсы қырынан көрсеткің келеді, арадағы химияны сезінгің келеді, бір-біріңе қаншалықты сәйкес екендеріңді түсінгің келеді. Әрине, ешқайсымыз кештің ауа райы мен жолдағы кептелістер жөніндегі жалықтырған әңгімеге айналғанын қаламаймыз. Әңгіме алғашқы минуттардан-ақ тығырыққа тіреліп қалмауы үшін жігітті ашып, сөйлесуді шынымен жанды әрі қызықты ететін қандай сұрақтар қоюға болатынын алдын ала ойластырып қойған дұрыс.
Жігіттен не туралы сұрауға болады
Қызықты әңгіме сансыз ұсақ-түйек детальдан құралады. Өмірі, армандары, әдеттері туралы еркін сұраудан тартынба. Мұндай сұрақтар жігітті ашылып сөйлеуге итермелеп, алғашқы кездесуді шынымен есте қаларлық етеді.
Сүйікті іс-әрекеттер туралы
Егер жігітті тез әңгімеге тартқың келсе, оның жанын рақатқа бөлейтін ісі жөнінде сұра. Адамдар өз әуестіктері туралы ықыласпен айтады, әсіресе шынайы қызығушылықты байқаса. Мұндай жауаптардан сіздерді не ортақтастыратынын оңай түсінуге болады: біреулер жорықтарға ынтық, екіншілері музыкаға беріліп кетеді, ал үшіншілері ағаштан құс ұяларын жасайды. Сұрақ қоюдан ұялма әрі мұқият тыңда, себебі дәл осындай әңгімелерде көбіне күтпеген детальдар ашыла түседі:
- Қайта қуаттанғың келгенде, рақаттанып немен айналысасың?
- Соңғы кезде меңгерген жаңа дағдың немесе әуестігің қандай?
- Көпшілік біле бермейтін қандай хоббиің бар?
- Жұмыс пен оқудан бос идеалды күн сен үшін қандай?
- Барлық уақытыңды арнауға дайын әуестігің бар ма?
Саяхаттар мен армандар туралы
Саяхат тақырыбы әңгімеге жеңілдік пен қиялшыл атмосфера қосады. Ортақ тәжірибелерің әзірге саяжайға не Шарынға қыдырумен шектелсе де, армандауға ешкім шектеу қоймайды. Сонымен бірге сен жігіттің жаңалыққа қаншалықты ашық екенін, шытырман оқиғаларды ұната ма әрі оған қандай әсерлер маңызды екенін байқайсың. Армандар мен сапарлар жайлы сұрақтар көбіне қызықты хикаяларға бастайды, сондықтан оларды жеңіл жымиыспен қой:
- Саяхатта сен үшін маңыздысы қайсысы: жайлылық па, әлде шытырман оқиға рухы ма?
- Егер әлемнің кез келген қаласында бір жыл тұру мүмкіндігі берілсе, қай қалаға барар едің?
- Сенің ең ерекше немесе аяқ астынан шыққан сапарың қандай болды?
- Армандарыңдағы тізімде қай үш ел тұр?
- Мүмкіндік туса, ертең-ақ жолға аттанар едім дейтін жер бар ма?
Балалық шақ пен отбасы туралы
Балалық шақ жайлы әңгіме – шынайы эмоцияға апарар жол. Ең салмақты жігіттің өзі көңілді оқиғаларды, отбасылық дәстүрлерді немесе сүйікті мерекелерін еске алғанда жымиып қалады. Бастысы – тым жеке не ауыр тақырыптарға үңілмеу. Жігітке жанды жылытатын немесе күлкі шақыратын сәттерді еске түсіруді ұсынған жөн. Мұндай естеліктер ауа райы мен фильмдерді талқылағаннан гөрі қатты жақындастырады:
- Саған әлі күнге дейін қымбат қандай отбасылық дәстүрлер бар?
- Балалық шағыңда демалыс күндерін әдетте қалай өткізетін едің?
- Балалық кезіңде сені ең көп шабыттандырған туысың кім?
- Сіздерде әр мереке сайын айтылатын қызықты оқиға не аңыз бар ма?
- Балалық шағыңдағы ең сүйікті мереке қайсы? Неліктен?
Талғам мен қалаулар туралы
Әңгіме кенет тоқтап қалса, фильмдер, музыка және тамақ талғамы жайын талқылаңыз. Бұл – бір-біріңізді жақсырақ танып, ортақ қызығушылық табудың жеңіл жолы. Мұндай сұрақтар жігітті емен-жарқын сөйлетуге, әңгімеге эмоция қосуды және екеуіңіздің толқындастығыңызды көрсетуге көмектеседі:
- Қай фильмді немесе сериалды талай рет қайта көре беруге дайынсың?
- Достарың тағы да пісіріп беруіңді өтінетіндей, қандай тағамды ерекше жақсы әзірлейсің?
- Көңіл-күйді көтеретін музыкалық плейлистың бар ма? Бар болса, оған қандай композициялар кіреді?
- Қай ерекше тағамның дәмін татып көргің келеді?
- Қай ән бірден-ақ көңіліңді көтеріп жібереді?
Жеке қасиеттер мен мақсаттар туралы
Әңгіме біраз қызғаннан кейін сәл жеке тақырыптарға көшуге болады. Мұнда мақсат — «ол қаншалықты байсалды» екенін тексеру емес, оның не нәрсені маңызды санайтынын, неге ұмтылатынын және өмірге қалай қарайтынын түсіну. Ең бастысы — сөйлесуді психологиялық тестке айналдырмау. Сұрақтарды жұмсақ, жеңіл қызығушылықпен қойған дұрыс:
- Адамдардағы қандай қасиетті ерекше бағалайсың?
- Өз жетістіктеріңнің ішінде ең қатты мақтан тұтатының қайсысы?
- Он жылдан кейінгі өміріңді қалай елестетесің?
- Өзіңде дамытуға тырысып жүрген әдет не қасиет бар ма?
- Өзінің ең күшті қырларыңды атап бер.
Жұмыс пен оқу туралы
Жұмыс немесе оқу — өмірдің маңызды бөлігі, бірақ оларды әр қырынан талқылауға болады. Әңгіме түйіндемедегі құрғақ деректерге айналып кетпесін десең, сұрақтарды жігітке шабыт беретін нәрселер мен үйренгісі келетін дүниелер туралы айтуға ынталандыратындай етіп қой. Осылайша оның шынайы құндылықтарын жақсырақ түсінесің:
- Қазіргі айналысып жүрген ісіңнің ең ұнайтын тұсы қандай?
- «Арман кәсібің» бар ма, тіпті ол бүгінгі ісіңе мүлде қатысы болмаса да?
- Қай жобаңа бүгінде ең қатты мақтанасың?
- Балалық шақта кім болуды армандадың? Бұл арманың орындалды ма?
- Неліктен дәл осы мамандықты таңдадың (не дәл осы университетке түстің)?
Бос уақыт пен демалыс туралы
Кейде ең қызықты әңгімелер қарапайым тақырыптардан туады: адамның қалай демалғанды ұнататыны жайлы сөз қозғау, мысалы. Мұнда күрделі сұрақ ойлап табудың қажеті жоқ: оның бос уақытын қалай өткізетінін, ауыр аптадан кейін қалай тынығатынын немесе жай ғана рахат үшін не істейтінін сұра. Мұндай жауаптардың артында мінез-құлықтың қыр-сыры жатады: біреулер спорт пен қимыл-қозғалысты ұнатса, екіншілері кітаппен тыныштықта ләззат алады. Мұны алғашқы кездесуде білу өте құнды, сондықтан сұраудан тартынба:
- Идеалды демалыс күнің қандай көрінеді?
- Егер кенет бос кеш туа қалса, оны қалай өткізгенді жөн көресің?
- Белсенді демалысты көбірек ұнатасың ба, әлде үйде жайлы кешті ме?
- Қиын күннен кейін нағыз қайта қуаттануыңа не көмектеседі?
- Идеалды еңбек демалысың қандай?
Алғашқы кездесуде жігітке қоюға орынсыз сұрақтар
Алғашқы кездесу – бір-біріңізді жақынырақ тануға арналған сәт, тергеу не болашақ жоспарларды сүзгіден өткізу емес. «Осы адам ба, жоқ па?» дегенді тезірек түсінгің келсе де, асығыстық танытып, жігітті ыңғайсыз жағдайға қалдыратын сауалдар қоймаған жөн. Төмендегі тақырыптарды кейінгі кездесулерге қалдырған дұрыс:
- Жалақы мен қаржылық жағдай туралы сұрақтар: «Айына қанша табасың?», «Пәтер сатып алдың ба?»
- Бұрынғы қатынастар жайлы сұрақтар: «Неге ажырастықтарың?», «Әлі күнге дейін бұрынғы сүйіктіңмен сөйлесесің бе?»
- Тым жеке немесе ауыр тақырыптар: денсаулық, діни көзқарастар, саяси ұстанымдар.
- «Тексеру» астары бар сұрақтар: «Қарым-қатынасқа шынымен байыпты қарайсың ба?», «Саған мүлде біреу керек пе өзі?»
Алғашқы кездесуде жеңіл, позитивті атмосфера құрған дұрыс. Кернеу тудырып, адамды ақталуға итермелейтін сұрақтар мұнда еш көмек бермейді. Егер кездесу сәтті өтсе, тереңірек әңгімелерге әлі уақыт табылады.
Ең бастысы — алғашқы кездесуде мінсіз сценарийдің соңынан қумау. Сөйлесу табиғи, еркін болғаны жөн, ал сұрақтар — әңгімелесушіні жақсырақ тануға арналған сылтау ғана. Шынайы қызығушылық танытудан, тыңдаудан және өз оқиғаларыңмен бөлісуден сескенбе. Дәл осындай сәттер бұл әңгімені әрі қарай жалғастыру керегін түсінуге көмектеседі.