Егер сіз түбінде көңілді секіріп жүретін шариктері бар сусынды бір рет болсын көрген болсаңыз — демек, бабл-тимен таныссыз. Оны bubble tea, інжу шайы немесе жай ғана шарикті шай деп те атайды. Көңілді, ерекше әрі көз тартар бұл сусын Тайвань көшелерінен бастау алып, аз уақыттың ішінде бүкіл әлемге таралған трендке айналды.
Бұрын экзотикалық десерт саналатын бабл-ти бүгінде күнделікті өміріміздің бір бөлігіне айналды. Қазақстанда оны сауда орталықтарында, фуд-корттарда, кофеханаларда, тіпті мектептегі түскі аста да кездестіруге болады. Бірақ оны несі ерекше етеді? Неліктен бұл сусын балаларға да, ересектерге де ұнайды? Және оны үй жағдайында дайындауға бола ма? Осы сұрақтарды бірге талдап көрейік.
Бұл мақала орыс тілінде де қолжетімді
Бабл-тидің құрамында не бар
Алғаш қарағанда бабл-ти нағыз сиқыр сияқты көрінеді: қанық түсті шай, түбіндегі жарқыраған шариктер, ерекше құрылым мен дәмдердің үйлесімі. Алайда бұл сиқырдың артында өте түсінікті және қарапайым құрам жатыр:
- Шай — сусынның негізі. Көбінесе жасыл, қара немесе улун шайы пайдаланылады. Кейде шайдың орнына жеміс негізі немесе сүт қосылады — әсіресе десерттік түрлерінде.
- Қосымшалар — сүт, шәрбат, жеміс шырыны. Бұл қоспалар бабл-тиге тәттілік пен қоюлық береді. Классикалық сүтті нұсқасын немесе сергітетін жемісті түрін таңдауға болады.
- Шариктер — ең басты ерекшелік. Қара түсті шайналатын тапиока шариктері маниока крахмалынан жасалады — серпімді және сәл тәттілеу. Ал поппинг боба — ішінде шырын бар жарқын жемісті шариктер, ауызда жарыла лоп етіп, ерекше сезім сыйлайды.
- Мұз немесе газдалған негіз — қалауыңызша. Кейбір рецепттерде салқындық үшін мұз қосылады, ал басқаларында сергітетін әсер беру үшін газдалған су қолданылады.
Бабл-ти — жай ғана сусын емес, бұл дәмдер конструкторы. Шайды, шарик түрін, шәрбатты өз қалауыңызша таңдап, дәл өзіңізге ұнайтын дәмді жасауға болады.
Неліктен бұл сусын танымал болды
Бабл-тидің жанкүйерлері көп — және бұл таңқаларлық емес. Оның танымал болуы бірқатар себептермен түсіндіріледі:
- Жарқын әрі әсерлі көрініс. Қабатталған түстер, түбіндегі шариктер, кең түтікше — мұның бәрі сусынды өте “фотогенді” етеді. Сондықтан бабл-ти жиі Instagram мен TikTok-та кездеседі.
- Әр ұрттағанда — ерекше тәжірибе. Бұл жай ғана дәмді шай емес, тұтас бір процесс. Ауызда жарылатын жемісті шариктер, созылатын тапиока, ерекше құрылымдар — әрбір стакан ойын, десерт және сусынның қосындысы сияқты.
- Шексіз түрлілік. Манго шайы мен құлпынай шариктерін қалайсыз ба? Мархабат. Жасыл шай мен сүт, тапиокамен бе? Онда да мәселе жоқ. Бабл-ти кез келген талғамға бейімделе алады — бұл оны жастар үшін аса тартымды етеді.
- Азиялық трендтің бір бөлігі. Шығыс Азия мәдениеті — K-pop-тен бастап корей косметикасына дейін — әлемді жаулап алғаны рас. Бабл-ти осы мәдени ағынның дәмді өкіліне айналып, соған үйлесімді енді.
- Қолжетімділік. Қазақстанда бабл-ти көптеген қалада бар. Оны ірі желілерден де, шағын дүңгіршектерден де табуға болады. Тіпті кейбіреулер оны үйде өзі жасайды.
Бабл-ти — жай ғана сусын емес. Бұл — өмір сүру стилі, өзін білдірудің бір жолы және күнделікті өмірге оңай ендірілетін шағын қуаныш.
Бабл-тиді үйде қалай дайындауға болады: қадамдық рецепт
Жақсы жаңалық — бабл-тиді өзіңіз де оңай дайындай аласыз. Бұл үшін арнайы бар құрылғылары қажет емес: керектінің бәрін супермаркеттер мен онлайн-дүкендерден табуға болады.
Қажет болатын заттар:
- қою шай (қара, жасыл немесе улун — өз талғамыңызға қарай);
- сүт, шәрбат немесе жеміс шырыны (сусынды тәтті немесе кілегейлі ету үшін, қалауыңызша);
- тапиока шариктері немесе поппинг боба (онлайн немесе азиялық өнімдер сататын дүкендерде сатылады);
- мұз (қалауыңызша);
- қант немесе бал (қалауыңызша);
- кең түтікше.
Дайындау тәсілі:
- Қою шай дайындаңыз. Бір кесеге 2 шай қасық шай жапырағын салып, хош иісті және қанық дәм алу үшін демдеңіз. Содан соң салқындатыңыз.
- Шариктерді дайындаңыз. Егер тапиока қолдансаңыз, оны 20–30 минут қайнатып, жұмсартасыз. Кейін суық сумен шайып, шариктердің жабысып қалмауы үшін шәрбатқа немесе балға салып қойыңыз. Ал егер поппинг боба болса, пісірудің қажеті жоқ — олар дайын күйінде сатылады.
- Сусынды құрастырыңыз. Биік стаканға алдымен шариктерді салыңыз, қаласаңыз мұз қосыңыз. Содан кейін шайды құйыңыз, соңынан дәміңізге қарай сүт немесе шәрбат қосыңыз. Араластырыңыз да, кафедегідей кең түтікшемен рахаттана ішіңіз.
Тапиокамен әуре болғыңыз келмей ме? Онда оны жемісті мармеладпен немесе желе текшелерімен алмастырып көріңіз — дәмі мен көңілді әсері кем болмайды.
Қазақстанда бабл-тиді қайдан ішуге болады
Егер кәсіби шеберлер әзірлеген бабл-тиден дәм татқыңыз келсе, Қазақстанда бұл сусынды ұсынатын орындар жеткілікті.
Алматы:
- Atea Bubble Tea House. Тапиока мен жемісті шариктері бар түрлі сусындарды ұсынады. Мекенжайы: Абылай хан даңғылы, 117.
- Boba Bubble Tea and Coffee. Бабл-ти мен кофенің кең таңдауы бар орын. Мекенжайы: Әл-Фараби даңғылы, 77/8, Esentai Mall сауда орталығы.
- Habi Mi Fen Boba Tea. Әртүрлі бабл-ти түрлерін ұсынатын жайлы кафе. Мекенжайы: Байтурсынов көшесі, 65а.
- TeaBar. Бабл-тидің кең мәзірі бар шайханалар желісі. Мекенжайы: Сейфуллин даңғылы, 617, Forum сауда орталығы.
- Suntea. Мәзірінде Қытай шайына негізделген 200-ден астам ыстық және суық сусын бар. Мекенжайы: Мамыр 1 ықшам ауданы, 8а.
Астана:
- Atea Bubble Tea House. Елордада бірнеше филиалы бар шайхана, соның ішінде Mega Silk Way (Қабанбай батыр даңғылы, 62) және Green Mall (Сығанақ көшесі, 17б).
- Boba Tea. Түрлі топпингтермен шай негізіндегі сусындарды ұсынады. Мекенжайлар: Түркістан көшесі, 16/5 және Тұран даңғылы, 4к/3.
- TokpokkiGo. Корей асханасының дәмханасы, мұнда азиялық тағамдармен қатар әйгілі көпіршікті шайды да ішуге болады. Мекенжайы: Кумысбеков көшесі,
- Peek-a-boo. Бабл-ти мен корей тағамдарын ұсынатын тағы бір танымал кафе. Мекенжайы: Қонаев көшесі, 12/1.
Шымкент, Қарағанды, Ақтөбе және басқа да ірі қалаларда да бабл-ти ұсынатын кафелер пайда болуда. Көбінесе оларды сауда орталықтарынан немесе әлеуметтік желілерден «бабл-ти + қала атауы» деп іздеу арқылы табуға болады.
Бағасы: бір стаканның құны көлемі мен қосылатын топпингтерге байланысты 1500–3000 теңге аралығында өзгереді.
Сусынының артықшылықтары мен кемшіліктері
Кез келген танымал өнім секілді, бабл-тидің де өз артықшылықтары мен кем тұстары бар.
Артықшылықтары:
- Ерекше дәм мен құрылым. Ауызда жарылатын шариктер мен созылатын тапиока шай ішуді кәдімгі сәттен нағыз көңілді процеске айналдырады.
- Таңдаудың кеңдігі. Классикалық сүтті шайдан бастап, экзотикалық жеміс қоспаларына дейін кез келген дәм үйлесімін таңдауға болады.
- Сергітетін әсер. Әсіресе жазда — мұзбен және жарқын дәмдермен бабл-ти ішудің өзі рақат.
- Фотогенді. Түрлі-түсті қабаттар, әдемі көрініс және үлкен түтікше — Instagram үшін тамаша себеп.
Кемшіліктері:
- Қант мөлшерінің көптігі. Көптеген сусындарға шәрбаттар, тәтті қоспалар және топпингтер қосылады. Бір стакандағы калория мөлшері 300-ден 500 ккал-ға дейін жетуі мүмкін.
- Пайдасы күмәнді. Егер бабл-тиді жиі тұтынсаңыз, бұл дене бітіміне, тіс саулығына және қандағы қант деңгейіне кері әсер етуі мүмкін.
Бабл-ти — бұл күнделікті ішетін сусыннан гөрі, стакандағы десертке ұқсайды. Ол көңіл көтеріп, ләззат алу үшін таптырмас, бірақ кез келген тәтті секілді — шектеулі мөлшерде тұтынуды қажет етеді. Ләззат алыңыз, бірақ саналы түрде!
Жиі қойылатын сұрақтарға жауаптар
Бабл-тиді балалар іше ала ма?
Иә, балаларға бабл-ти ішуге болады, бірақ сақтықпен және ересектердің қадағалауымен. Әсіресе тапиока шариктері қолданылған жағдайда — олар ірі әрі жақсы шайнауды талап етеді, әйтпесе тұншығып қалу қаупі бар. Кішкентай балалар үшін шариксіз немесе поппинг боба қосылған нұсқаны таңдаған дұрыс.
Бабл-тиді тапиокасыз дайындауға бола ма?
Әрине. Егер тапиока болмаса, дайын күйінде сатылатын поппинг бобаны пайдаланыңыз немесе оның орнына желе текшелері, жеміс тілімдері не мармелад қосуға болады.
Тапиока шариктерін қалай сақтау керек?
Пісірілген тапиока шариктерін 4–6 сағаттың ішінде қолданған дұрыс. Ұзақ уақыт тұрса, олар қатайып қалады. Оларды бөлме температурасында шәрбат немесе балдың ішінде сақтау ұсынылады. Тоңазытқышта шариктер қатты болып кетеді.
Бабл-тиді қантсыз жасауға бола ма?
Иә, егер сусынды өзіңіз дайындасаңыз — қантсыз жасауға болады. Ол үшін шәрбат қоспай, тәтті емес шай қолданыңыз. Дегенмен, тапиока мен поппинг бобаның құрамында аздаған қант бәрібір болады.
Бабл-тидің ең танымал дәмі қандай?
Қазақстандағы тұтынушылар пікіріне сүйенсек, ең танымал дәмдер — манго, құлпынай, сүт қосылған жасыл шай, карамель және кокос. Бірақ эксперимент жасағанды ұнататындар да көп — мысалы, шие шариктерін шабдалы шайымен үйлестіріп ішетіндер бар.
Бабл-ти — бұл стакандағы жарқын, дәмді және көңілді саяхат. Ол шайдың дәмін, шәрбаттардың тәттілігін және шариктермен ойынды біріктіреді. Бұл сусын әлемнің түкпір-түкпірінде танымалдыққа ие болып, қалалық мәдениеттің бір бөлігіне айналды. Енді ол Қазақстанда да берік орын алды.
Бабл-тиді кафеде, жолда, достармен бірге немесе үйде — рецепттермен тәжірибе жасап ішуге болады. Бірақ шектен шықпауды ұмытпаңыз және сапалы ингредиенттерді таңдауға тырысыңыз.
Егер әлі бабл-ти ішіп көрмеген болсаңыз — мұны міндетті түрде түзеу керек. Ал егер бұл сусынды сүйіп үлгерсеңіз, бәлкім, енді өз қолыңызбен дайындайтын уақыт келген шығар. Себебі адамды ең қатты қуантатыны — өзі дайындаған, шариктері бар көңілді шай стаканы.
Еске сала кетейік, бұған дейін біз тағы бір танымал тәтті — дубайлық шоколад туралы жазған едік. Қайдан сатып алуға болатынын немесе оны үйде қалай дайындауға болатынын мақалада оқып біле аласыз.